ایده اولیه ساخت ماشین ظرفشویی در یک مهمانی چای و عصرانه در منزل یکی از خانم‌های متمول امریکایی رقم خورد. خانم «جوزفین کاکرن» در عصر یکی از روزهای سال ۱۸۸۶ وقتی متوجه شد که خدمتکار ناشی او، ظروف چینی گران‌قیمتش را هنگام شستن لب‌پر کرده‌است، به فکر ساختن دستگاهی افتاد، که امروز نمونه‌اش تقریباً در هر خانه‌ای پیدا می‌شود.

هر چند که در عصر حاضر تجهیزات پیشرفته و  قابلیت‌های چشمگیری در این محصول بوجود آمده‌است، اما همان ایده اولیه اساس ساخت ماشین ظرفشویی خانگی شد. اما آیا تا کنون به این فکر کرده‌اید که ماشین ظرفشویی چطور کار می‌کند؟

 

مکانیسم ماشین ظرفشویی

«رباتی که بدون نیاز به کمک شما، ظرف‌ها را شسته و پاک می‌کند» این بهترین تعریفی بود که از ماشین ظرفشویی شنیدم. وقتی که خوب فکر می‌کنم متوجه می‌شوم که این وسیله طی یک برنامه شست‌وشوی کوتاه و کم‌مصرف کارهایی را انجام ‌می‌دهد که من، باید وقت و انرژی زیادی صرف آن کنم.

این وسیله به صورت اتوماتیک:

•     روی ظرف ها آب می‌ریزد؛
•     دمای آب را بالا می‌برد؛
•     متریال مناسب ظرفشویی را به چرخه شست‌وشو اضافه می‌کند؛
•     ظرف‌ها را در معرض فشار آب و متریال شست‌وشو قرار می‌دهد؛
•     غذا و کثیفی را از روی ظرف می‌زداید؛
•     آب کثیف را بیرون می‌ریزد؛
•     ظروف را با آب تمیز آبکشی می‌کند؛
•     و در نهایت دمای هوای درون دستگاه را بالا برده تا ظرف‌ها کاملاً خشک شوند؛

کنجکاوی من در مورد اینکه درون یک ماشین ظرفشویی چه می‌گذرد، باعث شد که منابع اطلاعاتی مختلفی را زیرو رو کنم. نتایج تحقیقاتم بسیار جالب بود و مرا شگفت‌زده کرد.

بر طبق تصورات من بعد از فشردن کلید روشن به کار ماشین ظرفشویی، دستگاه پر از آب شده و ظروف و متریال شست‌وشو در آن غوطه‌ور می‌شدند. اما به طور کلی اشتباه فکر می‌کردم. چرا که بر طبق بررسی‌هایی که انجام دادم، فقط یه حوضچه کوچک آب امر شستن ظروف را انجام می‌دهد. این حوضچه در کف دستگاه قرار داشته و طی یک مکانیسم ساده به سمت بالا حرکت می‌کند. البته قبل از این کار دمای آب درون آن ۱۳۰ تا ۱۴۰ درجه سانتی‌گراد می‌رسد. حالا نوبت به عملکرد بازوهای آب‌پاش می‌رسد که در سقف دستگاه تعبیه شده‌است. پس از اینکه حوضچه آب داغ به نزدیکی بازوی آب‌پاش رسید، این بخش کوچک و کاربردی شروع به پاشیدن آب با فشار بر روی ظروف می‌کند.

اگر شما هم مثل من یادتان باشد که چطور در دوران کودکی، با قرار دادن انگشتان خود جلوی بخشی از شیلنگ، آب را با فشار زیادی به بیرون اسپری می‌کردیم، خیلی راحت می‌توانید مکانیسم ‌ماشین ظرفشویی را نیز درک‌کنید. در واقع بازوهای آب‌پاش که در این دستگاه تعبیه شده، به همین شکل و با نیروی خیلی زیاد آب داغ درون حوضچه را بر روی ظروف اسپری کرده و به این ترتیب باقیمانده غذا و چربی را از سطح آن پاک می‌کند.

البته این کار در چند مرحله انجام شده تا ظرف‌ها به طور کامل از وجود هر ذره‌ای پاک شوند. سپس آب کثیف درون دستگاه از طریق پمپ‌ها تخلیه شده و حوضچه با آب تمیز به سمت فواره حرکت می‌کند.

مرحله آخر شست‌و‌شو در دستگاه اختیاری است. یعنی می‌توان سیستم خشک‌کن را فعال کرد و یا می‌توان قید آن را زد و مصرف بهینه انرژی را در اولویت قرار داد. اما به هر حال این مرحله هم مکانیسم ساده‌ای دارد و آن استفاده از هوای داغ برای خشک کردن ظروف است.

 

کاربرد ماشین ظرفشویی

من به شخصه استفاده زیادی از ماشین ظرفشویی خود می‌کنم. علاوه بر اینکه وظیفه شست‌وشوی ظروف با سطح متفاوتی از چربی و لکه در خانه من بر عهده این دستگاه است. ضدعفونی کردن میوه و سبزیجات را نیز به آن می‌سپارم.

من چه در زمان‌هایی که فقط برای خودم آشپزی کرده و چه در مهمان‌هایی که برگزار می‌کنم، از این دستگاه نهایت استفاده را می‌برم. چرا که با وجود انواع برنامه‌های شست‌وشو که در این وسیله خانگی کاربردی وجود دارد، تنظیم آن برای انجام امور نظافتی ظروف به روشی که من می‌خواهم، امکان‌پذیر شده‌است. 

 

تجهیزات

فکر می‌کنید چه تجهیزاتی در ماشین ظرفشویی وجود دارد؟

• پنل کنترل؛ بر طبق تحقیقات من مهم‌ترین تجهیزات تعبیه‌شده در این دستگاه، پنل کنترل است. این بخش درست در پشت نمایشگر یا برد دستگاه قرار گرفته‌است. بیشتر مدل‌های ماشین ظرفشویی مجهز به یک سیستم الکترونیکی ساده در این بخش هستند. در واقع یک تایمر در پنل کنترل این دستگاه وجود دارد، که مدت زمان هر مرحله را تعیین کرده و انجام کار درست را در زمان درست تضمین می‌کند.

برای مثال اینکه چه زمانی آب بر روی ظروف اسپری شود و یا متریال شست‌وشو کی به چرخه اضافه شود، همگی بر عهده تایمر است. محصولات پیشرفته و گران‌قیمت‌تر پنل کنترل کامپیوتری و پیچیده‌تری دارند. بعضی از آنها دارای قفل کودک و سیستم باز شدن اتوماتیک درب پس از پایان شست‌وشو هستند. 

• سوپاپ ورودی؛ این بخش وظیفه تأمین آب مورد نیاز دستگاه را از منبع لوله‌کشی آب خانگی بر عهده دارد. سوپاپ ورودی طی مراحلی آب را به حوضچه درون دستگاه می‌رساند.
• پمپ؛ این بخش توسط یک موتور قدرتمند هدایت می‌شود. در طول چرخه پمپاژ، آب با نیروی قابل‌توجهی به بازوهای آب‌پاش می‌رسد. موتور پمپ در زیر حوضچه و درست در مرکز ماشین ظرفشویی نصب شده‌است. دو نوع اصلی پمپ در این دستگاه‌ها وجود دارد:
• پمپ دوجانبه؛ این نوع پمپ در بخشی از عملکرد خود پمپاژ با برگشت آب به بازوهای آب‌پاش را به عهده گرفته و در بخشی پمپاژ آب کثیف را به مجرای تخلیه. پمپ دوجانبه معمولاً به صورت عمودی نصب می‌شود.
• پمپ مستقیم؛ موتور این نوع پمپ در یک جهت کار می‌کند. بنابراین جهت جریان از بازوهای آب‌پاش برای تخلیه توسط یک شیر برقی چندکاره که سوپاپ‌ها را باز یا بسته می‌کند و یا اتصال یک شلنگ را به دیگری تغییر می‌دهد، انجام می‌شود. این نوع پمپ معمولاً به صورت افقی نصب می‌شود.

• حوضچه آب؛ این بخش در قسمت میانی کف دستگاه قرار گرفته و با شروع چرخه شست‌وشو به سمت بازوها حرکت می‌کند.
• بازوی آب‌پاش؛ این تجهیز وظیفه اصلی را در چرخه شست‌وشوی ظروف بر عهده دارد. در واقع آبی که از طریق حوضچه در اختیار این بخش قرار می‌گیرد، با نیروی بازوی آب‌پاش بر روی ظروف پاشیده می‌شود.

 

انواع ماشین ظرفشویی

اگر بخواهم انواع ماشین ظرفشویی را به لحاظ نحوه کارکرد به شما معرفی کنم، باید به شرح عملکرد دو دسته رومیزی و ایستاده بپردازم:

✔ ماشین ظرفشویی رومیزی؛ این مدل که دارای ظرفیت ۶ تا ۸ نفره است، بر روی کانتر آشپزخانه قرار می‌گیرد. تخلیه آب در این محصول به وسیله لوله خروجی که درون سینک قرار داده می‌شود، انجام می‌گیرد. قابل حمل بودن و جابه‌جایی آسان این محصول آپشنی است، که در مدل‌های دیگر وجود ندارد.

✔ ماشین ظرفشویی ایستاده؛ محصول ایستاده هم به لحاظ لوله‌کشی آب و هم سیستم تخلیه باید توسط متخصص این کار در آشپزخانه شما نصب شود. این نوع محصول ظرفیت ۱۲ یا ۱۴ نفره داشته و گاهی ۱۵۰ قطعه ظرف مختلف را در خود جای می‌دهد. نوع ایستاده ظرفشویی خود انواع دیگری نیز دارد:

✔ توکار؛ این محصول درون کابینت‌ آشپزخانه نصب می‌شود. نصب این محصول دائمی است و امکان انتقال به محل دیگر در آن وجود ندارد. محصول توکار می‌تواند به صورت کشویی یا کمدی طراحی شود و سازگاری بالایی با دکوراسیون آشپزخانه شما دارد. در صورتی که این وسیله نیاز به تعمیر داشته‌باشد، امکان انتقال آن به تعمرگاه وجود نداشته و باید تجهیزات آن در همان محل باز و تعمیر شود.

✔ مبله؛ این محصول درست است که برای لوله‌کشی آب و سیستم تخلیه نیاز به نصاب دارد، اما می‌توان آن را از خانه‌ای به خانه دیگر جابه‌جا کرد. همچنین در صورت پیش آمدن اختلالی در عملکرد آن، می‌توان به راحتی آن را منتقل و تعمیر کرد.ماشین ظرفشویی مبله رایج‌ترین مدل از این محصول است که تقریباً با هر نوع خانه و آشپزخانه‌ای سازگار می‌شود.

 

قیمت ماشین ظرفشویی

قیمت این محصول به فاکتورهای متفاوتی بستگی دارد، که مهم‌ترین آنها عبارتند از:

▪ ظرفیت یا تعداد آیتم‌های قابل‌ شست‌وشو در یک چرخه هم‌زمان؛

▪ اندازه و ابعاد؛

▪ تو کار یا مستقل بودن؛

▪ کمپانی سازنده؛

▪ قابلیت‌ها و تجهیزات؛

▪ برچسب مصرف انرژی؛

بنابر فاکتورهایی که به آن اشاره کردم، محصولات مختلف با قیمت‌های مختلف در بازار وجود دارد. اما راهی که خودم برای خرید ماشین ظرفشویی در پیش گرفتم و از این بابت خیلی خوشحالم، مقایسه قیمت محصولات مختلف در وبسایت «بریم‌خرید» بود.

اطلاعات مفیدی در این وبسایت وجود دارد که شامل؛ مشخصات ظاهری و فنی، قابلیت‌ها و تجهیزات و قیمت روز محصول در فروشگاه‌های آنلاین مختلف می‌شود. حتی چند تصویر واضح در این وبسایت برای هر محصولی وجود دارد، که کمک زیادی به تصمیم‌گیری نهایی شما می‌کند.

پس اگر شما هم مثل من تصمیم به خرید آگاهانه ماشین ظرفشویی گرفته‌اید، بهتر است تجربیات مرا گوشه ذهنتان داشته‌باشید تا بتوانید بهترین گزینه را انتخاب و خریداری کنید.